Doradztwo restrukturyzacyjne – co to jest i kiedy warto skorzystać? (Kompendium 2025)
💡 Kluczowe wnioski dla przedsiębiorcy
- Doradztwo restrukturyzacyjne to nie upadłość – to narzędzie prawne do ratowania firmy i ochrony majątku.
- Otwarcie postępowania (obwieszczenie w KRZ) automatycznie blokuje komornika i zawiesza egzekucje.
- Masz do wyboru 4 tryby, z czego PZU (Postępowanie o Zatwierdzenie Układu) jest najszybsze i najtańsze.
- Licencjonowany doradca działa w dwóch rolach: jako Twój konsultant i jako organ sądowy (Nadzorca).
Doradztwo restrukturyzacyjne – Wielkie Kompendium Wiedzy dla Przedsiębiorców
W dobie rosnącej inflacji, zmian w przepisach podatkowych i niestabilności rynkowej, pojęcie "restrukturyzacji" odmienia się przez wszystkie przypadki. Jednak wokół doradztwa restrukturyzacyjnego narosło wiele mitów. Czy to "miękka upadłość"? Czy stracę kontrolę nad firmą? Czy banki w ogóle chcą rozmawiać?
Jako praktycy, przygotowaliśmy dla Ciebie kompletny przewodnik, który nie tylko definiuje pojęcia, ale pokazuje mechanizmy ratowania biznesu "od kuchni". Jeśli Twoja firma traci płynność, ten artykuł jest dla Ciebie.
Spis treści
- Czym jest, a czym nie jest doradztwo restrukturyzacyjne?
- Sygnały ostrzegawcze – kiedy dzwonić po doradcę?
- 4 rodzaje postępowań restrukturyzacyjnych – porównanie
- Specyfika branżowa: Transport, Budownictwo, Rolnictwo
- Restrukturyzacja a Upadłość – kluczowe różnice
- Najczęściej zadawane pytania (FAQ)
1. Czym jest, a czym nie jest doradztwo restrukturyzacyjne?
Doradztwo restrukturyzacyjne to interdyscyplinarna usługa łącząca prawo, ekonomię i zarządzanie, świadczona wyłącznie przez licencjonowanych profesjonalistów (posiadających licencję Ministra Sprawiedliwości).
Jej celem nadrzędnym jest uniknięcie upadłości dłużnika poprzez zawarcie układu z wierzycielami, przy jednoczesnym zabezpieczeniu słusznych praw wierzycieli.
„Wielu przedsiębiorców traktuje restrukturyzację jako zło konieczne. Tymczasem jest to standardowe narzędzie zarządzania płynnością, powszechnie stosowane na Zachodzie. W USA rozdział 11 (Chapter 11) chroni firmy takie jak General Motors czy Marvel. W Polsce mamy PZU.”— Mec. Piotr Nowak, Doradca Restrukturyzacyjny
Co wchodzi w zakres usług doradcy?
To nie tylko "pisanie pism". To zarządzanie kryzysowe w pełnym wymiarze: * Audyt prawno-ekonomiczny: Analiza, dlaczego firma przestała zarabiać. * Ochrona majątku: Blokada egzekucji komorniczych i wypowiedzeń umów kluczowych (leasingi, najem). * Negocjacje: Prowadzenie rozmów z bankami, funduszami sekurytyzacyjnymi, ZUS-em i Urzędem Skarbowym. * Planowanie strategiczne: Opracowanie planu restrukturyzacyjnego (prognozy finansowe na 3-5 lat). * Przeprowadzenie przez sąd: Reprezentacja w postępowaniu przed Sądem Restrukturyzacyjnym i w systemie KRZ (Krajowy Rejestr Zadłużonych).
Ważne: Doradztwo restrukturyzacyjne to nie "antywindykacja" polegająca na ucieczce przed wierzycielami czy ukrywaniu majątku. To proces transparentny i legalny, sankcjonowany przez Sąd.
2. Sygnały ostrzegawcze – kiedy dzwonić po doradcę?
Wielu przedsiębiorców zgłasza się do kancelarii za późno – gdy komornik zlicytował już kluczowe maszyny. Restrukturyzacja jest najskuteczniejsza, gdy reagujesz na wczesne objawy.
Checklista niewypłacalności:
- [ ] Utrata płynności: Opóźnienia w płatnościach faktur przekraczają 30 dni.
- [ ] Spiralne zadłużenie: Zaciągasz nowe, drogie pożyczki (chwilówki) na spłatę starych rat kredytowych.
- [ ] Pisma ostrzegawcze: Otrzymujesz wezwania do zapłaty z zagrożeniem wypowiedzenia umów kredytowych/leasingowych.
- [ ] Zajęcia kont: Pierwsze zajęcie komornicze (nawet na małą kwotę) paraliżuje działalność operacyjną.
- [ ] Problemy z ZUS/US: Zaległości podatkowe i składkowe (urzędy te są bezwzględne w egzekucji).
- [ ] Utrata kontraktu: Kluczowy klient zrezygnował lub zbankrutował, zabierając >30% przychodu.
Jeśli zaznaczyłeś choć jeden punkt, masz prawny obowiązek przeanalizowania sytuacji pod kątem niewypłacalności (zgodnie z art. 11 Prawa Upadłościowego).
3. 4 rodzaje postępowań restrukturyzacyjnych – co wybrać?
Polskie prawo oferuje cztery tryby. Wybór zależy od stopnia zadłużenia, poziomu konfliktu z wierzycielami i potrzeby ochrony.
| Rodzaj postępowania | Dla kogo? | Czas trwania | Ochrona przed egzekucją | Czy tracisz zarząd? |
|---|---|---|---|---|
| Postępowanie o Zatwierdzenie Układu (PZU) | MŚP, Rolnicy, Spółki. Najpopularniejszy tryb (90% spraw). | 3-4 miesiące | Tak (od dnia obwieszczenia w KRZ na 4 m-ce) | Nie (zarząd własny pod nadzorem) |
| Przyspieszone Postępowanie Układowe (PPU) | Firmy z mniejszą ilością spornych wierzytelności (<15%). | 5-8 miesięcy | Tak (od otwarcia przez Sąd) | Nie (zazwyczaj) |
| Postępowanie Układowe | Duże firmy ze spornymi wierzytelnościami (>15%). | 12+ miesięcy | Tak (ale trudniejsza do uzyskania na starcie) | Nie |
| Postępowanie Sanacyjne | Firmy wymagające głębokiej restrukturyzacji (zwolnienia, zrywanie umów). | 12-36 miesięcy | Pełna (najszersza ochrona) | Często tak (wchodzi Zarządca Sanacyjny) |
Dlaczego PZU (Postępowanie o Zatwierdzenie Układu) jest hitem?
Ponieważ jest odformalizowane. Dłużnik sam wybiera doradcę, podpisuje umowę i dokonuje obwieszczenia. Sąd wkracza dopiero na samym końcu, by "przyklepać" przegłosowany układ. To oszczędność czasu i pieniędzy.
4. Specyfika branżowa – jak pomagamy?
Każda branża choruje inaczej. Dobry doradca restrukturyzacyjny rozumie specyfikę Twojego biznesu.
🚛 Branża Transportowa (TSL)
- Problem: Wysokie koszty leasingów, ceny paliw, puste przebiegi, zatory płatnicze, Pakiet Mobilności.
- Rozwiązanie: Restrukturyzacja pozwala zablokować odbiór ciężarówek przez leasingodawców. Możemy renegocjować harmonogramy spłat leasingów, wydłużyć okres finansowania i zmniejszyć miesięczne raty, dopasowując je do realnych przychodów z frachtów.
🚜 Rolnictwo i Gospodarstwa Rolne
- Problem: Niskie ceny skupu, klęski żywiołowe, kredyty klęskowe, pętla zadłużenia w bankach spółdzielczych.
- Rozwiązanie: Rolnik (jako przedsiębiorca) ma zdolność restrukturyzacyjną! Możemy uzyskać karencję w spłacie kredytów (np. przez rok) oraz częściowe umorzenie kapitału. Współpracujemy z KOWR przy bardziej skomplikowanych procesach oddłużeniowych.
🏗️ Budownictwo i Deweloperka
- Problem: Wzrost cen materiałów, brak pracowników, kary umowne za opóźnienia, zejścia z budowy.
- Rozwiązanie: Ochrona przed potrącaniem kar umownych z bieżących faktur. Restrukturyzacja pozwala dokończyć kontrakty bez ryzyka zajęcia sprzętu budowlanego przez komornika.
5. Restrukturyzacja a Upadłość – kluczowe różnice
Wielu myli te pojęcia. To błąd.
- Cel:
- Restrukturyzacja = Zachowanie firmy, miejsc pracy i marki. Spłata wierzycieli w takim stopniu, na jaki firmę stać.
- Upadłość = Likwidacja firmy. Wyprzedaż majątku, wykreślenie z rejestru, koniec biznesu.
- Rola zarządu:
- Restrukturyzacja = Prezes nadal zarządza firmą (podejmuje decyzje, podpisuje umowy), doradca tylko nadzoruje.
- Upadłość = Wchodzi Syndyk, przejmuje klucze, dokumenty i pieczątki. Zarząd traci władzę.
- Majątek:
- Restrukturyzacja = Majątek zostaje w firmie (służy do generowania zysku).
- Upadłość = Majątek idzie pod młotek (licytacja).
6. Najczęściej zadawane pytania (FAQ)
Czy doradca restrukturyzacyjny to to samo co syndyk?
Ile trzeba oddać wierzycielom?
Czy ZUS i Urząd Skarbowy można objąć układem?
Twoja firma potrzebuje ratunku? Nie czekaj na komornika. Skontaktuj się z nami na bezpłatną analizę sytuacji. Jako licencjonowani doradcy ocenimy Twoje szanse na skuteczną restrukturyzację.